Nieuwsbrief Recreatie & Ruimte - Nummer 27, oktober 2013

In deze nieuwsbrief vindt u de volgende onderwerpen:

Op 31 oktober a.s. presenteert Gastvrij Nederland een topsector-proof visie inclusief bijbehorende acties voor de gastvrijheidseconomie. Dit gebeurt tijdens de bijeenkomst ‘Toekomstperspectief Destinatie Holland 2025’ van NBTC Holland Marketing. De visie wordt daar officieel overhandigd aan minister Kamp van Economische Zaken. In de nieuwe agenda staat beschreven wat er nodig is om met elkaar de concurrentiepositie van de Nederlandse gastvrijheideconomie te versterken.

Om de agenda op te stellen is er een topteam geformeerd. Daarin hebben zitting: Theo Ruijs, voorzitter topteam en voorzitter Gastvrij Nederland, directeur Hotel Theater Figi & Slot Zeist;
Alex van Hooff, directeur Burgers’ Zoo te Arnhem; Cees Slager, directeur Molecaten; Ger Swinkels, directeur restaurant De Zwaan Valkenswaard; Seger van Voorst tot Voorst, directeur Nationale Park de Hoge Veluwe; Hein van Oorschot, voorzitter College van Bestuur NHTV; Jos Vranken, directeur NBTC Holland Marketing; Guido Landheer, directeur Topsectoren en Industriebeleid Ministerie van Economische Zaken.

Ook ondernemers denken mee over de sectorvisie. Hiervoor organiseerde Gastvrijheid Nederland op 4 september jl. een bijeenkomst in Materia in Amsterdam. Zo'n 50 ondernemers en beleidsmakers uit de gastvrijheideconomie kwamen bij elkaar om te brainstormen over de gastvrijheidsector in 2020. Na een inleiding van onder meer Felix Guttman (Canal Company) over de kracht van samenwerking gingen de aanwezigen in groepen uit elkaar om de kansen en uitdagingen voor de sector in kaart te brengen. Na de werksessies werden de bevindingen besproken. Bekijk voor een impressie de video of lees het verslag.

In 2009 startte op vijf plekken in Nederland een pilot met regionale beeldverhalen. Een van die plekken was het Nederlandse rivierengebied. Onder de naam ‘Dijk van een Delta’ wilde een twaalftal ambitieuze recreatieondernemers, samen met anderen, de gehele Nederlandse Delta toeristisch tot bloei brengen, door ondernemerschap te koppelen aan gebiedsontwikkeling. Vanwege de enorme omvang van het gebied, zijn voor deelgebieden afzonderlijke regionale beeldverhalen gemaakt. Een ervan was ‘Meeting of the waters’, door betrokkenen later omgedoopt tot de Waterdriehoek.

De Waterdriehoek verbindt de historische stad Dordrecht, het Werelderfgoed Kinderdijk en het Nationaal Park de Biesbosch. Een gebied dat nog veel onbenutte potenties heeft. De belangrijkste opgaven: het gebied toegankelijker, aantrekkelijker en bekender maken. Het verbeteren van het vervoer over water is dé centrale opgave.

Negen uitvoeringspartners, zowel publieke als private partijen, hebben begin 2013 de handen ineengeslagen om de mooie vergezichten uit het beeldverhaal om te zetten in actie. In enkele maanden is een investeringsprogramma opgetuigd en zijn concrete projecten opgestart. Met name het tempo waarin de uitvoering verloopt spreekt tot de verbeelding. Drie succesfactoren hierbij zijn: er wordt gewerkt met een los samenwerkingsverband, de investeringsbereidheid staat centraal en gebiedsinvesteringen door overheden worden steeds gekoppeld aan investeringen door marktpartijen in productontwikkeling en marketing. De samenwerking in de Waterdriehoek is zo goed bevallen, dat de negen organisaties op 7 oktober j.l. hun handtekening zetten onder de vervolgaanpak waarin de uitvoering verder vorm krijgt.

Op 4 september 2013 kregen voorzitter Theo Ruijs van Gastvrij Nederland, minister Henk Kamp van het ministerie van Economische Zaken en gedeputeerde Theo Rietkerk van provincie Overijssel, tevens voorzitter van de IPO-Adviescommissie Economie en Energie, het advies ‘All you need is Lef’ van de Adviescommissie Regionale Beeldverhalen aangeboden . De kern van het advies: laat de gastvrijheidssector drager zijn van een nieuw soort gebiedsontwikkeling, met als trefwoorden kwaliteit, duurzaamheid, continuïteit en werkgelegenheid. De traditionele gebiedsontwikkeling, waarbij bouwactiviteiten gebruikt worden om publieke doelen te financieren, werkt in deze tijd van crisis niet meer. “Om de kansen die er zijn te benutten is het nodig met lef aan de slag te gaan”, aldus voorzitter en stedebouwkundige Riek Bakker.

De gastvrijheidssector betekent nu al veel voor regio’s: zowel op economisch gebied (bijdrage aan regionaal inkomen, werkgelegenheid), op sociaal gebied (in stand houden voorzieningen) alsook op landschappelijk gebied (bijdrage aan ruimtelijke kwaliteit). Er zijn behoorlijk wat regionale initiatieven die op basis van de specifieke eigenschappen van de regio werken aan het versterken van de gastvrijheidseconomie. In de praktijk blijkt het echter nog lastig om van visie naar uitvoering te komen. De uitdaging ligt met name in de publiek-private samenwerking binnen dit soort trajecten. Voor overheden geldt dat zij ruimte moeten geven zonder helemaal los te laten. Voor ondernemers geldt dat zij verder moeten kunnen en durven kijken dan hun eigen bedrijf.

De commissie richt zich met haar advies op de hele 'gouden driehoek' van ondernemers, overheden en kennisinstellingen. De rolverdeling die de commissie voor ogen heeft: Ondernemers ondernemen met maatschappelijk toegevoegde waarde, provincies verbinden partijen, gemeenten versnellen processen, het rijk organiseert een productieve kennisinfrastructuur en onderwijs- en onderzoekinstellingen bevorderen innovatie.

Vrijdag 4 oktober vond de 7e Academische Werkplaats plaats in Dordrecht. Centrale vraag was hoe je natuur, gezondheid en gastvrijheid productief met elkaar kunt verbinden. Voor deze werkplaats was het Parkschap Nationaal Park de Biesbosch gastheer in de persoon van Dick Verheijen, directeur van het Parkschap. De bijeenkomst was samen met IVN Brabant voorbereid en was opgeknipt in 3 delen. Het eerste deel ging over de vraag wat we kunnen leren van de Biesbosch (wat doen ze, met wie, wanneer, waarom, wat is kenmerkend en/of sterk). Het tweede deel bestond uit inspiratie van buiten. Augie Vissers, senior onderzoeker in de zorg en Bsc Bos- en Natuurbeheer vertelde over het project Bewegen op doktersadvies. Marianne Muller van Bureau More ging in op ervaringen met zorginstellingen en ondernemers in verfrissend Zorglandschap de Maashorst en het Groene Woud. Jasperina Venema van Van Helvoirt Groenprojecten tenslotte, vertelde over het project Hof in de Wijk.

Het derde deel betrof tips van de aanwezigen richting Parkschap Nationaal Park de Biesbosch. Opgemerkt werd onder andere dat de Biesbosch uniek is met zijn natuur en fluisterboten. Benut dat optimaal, ook voor alliantievorming, zo was het advies. En: als je nadenkt over de combinatie natuur en zorg, denk dan vanuit specifieke doelgroepen en zorgverleners (dus niet in algemene termen). En daarnaast: denk meer in termen van gedeelde urgenties, dus van buiten naar binnen. Ga uit van problemen die in de zorg actueel zijn, en ga na wat je kunt bieden om die op te lossen op een wijze die aansluit bij wat je zelf wilt. Ook al betekent dat het delen van zeggenschap.
Aan het eind gaf gastheer Dick Verheijen aan dat hij de adviezen al op korte termijn kan gebruiken in verschillende overleggen die hij gaat voeren.

Aan de bijeenkomst werd door ruim 30 personen deelgenomen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marien Borgstein of bellen naar 06-51563743.

De volgende Academische Werkplaats vindt plaats op vrijdag 29 november 2013 in Dronten. U kunt zich nu al aanmelden via Marianne Nieuwenhuijsen.

Eerder brachten studenten van de opleiding media entertainment van Inholland al vijf Green Deals Natuur en Recreatie in beeld. Nu was het de beurt aan Landgoed Schöndeln. Initiatiefnemers Peter van Soest en Bram Derikx vertellen in het filmpje over hun Green Deal. Doel van het project is om een multifunctioneel landgoed te realiseren. Dit gebeurt door agrarische gronden om te zetten in natuur en het gebied daarnaast toegankelijk en beleefbaar te maken voor toeristen en recreanten.

Natuurrijk Limburg wil agrarisch natuurbeheer als verdienmodel toepassen in het gebied met Limousin koeien. Het gebied krijgt door deze ontwikkelingen een kwaliteitsimpuls. De biodiversiteit gaat omhoog en bezoekers kunnen het natuurlandgoed per fiets en te voet ontdekken.

Klik hier voor het filmpje.

In de Green Deal Recreatie in de Uiterwaarden is onder andere afgesproken dat partijen gaan zoeken naar geschikte locaties waarop permanente bebouwing voor recreatieve voorzieningen kan plaatsvinden. Om nadrukkelijk ook de uiterwaarden als zoekgebied daarvoor mee te nemen, is een alliantie gesloten met InnovatieNetwerk. Via het project Waardenrecreatie wordt verkend hoe het vergroten van de waterveiligheid, natuurontwikkeling en –beheer en recreatief ondernemen met elkaar verenigd kunnen worden. Bureau Stroming heeft opdracht gekregen vier door Recreatie Midden Nederland aangedragen locaties te scannen op hun geschiktheid voor de zojuist genoemde combinatie. De resultaten van die scan zijn besproken in een breed samengesteld overleg met relevante partijen. Daar is besloten om de locaties ’t Waal (bij Houten) en Salmsteke (bij Lopik) nader uit te werken. Dat betekent dat voor die locaties oplossingen ontwikkeld worden (functioneel, maar ook financieel) die zo verleidelijk zijn, dat niemand ze kan weerstaan. Die zouden dan als experiment uitgevoerd kunnen worden.

Wordt vervolgd.

In Lutjebroek vlakbij Enkhuizen is een slimme oplossing bedacht om ondanks ons wisselvallige Nederlandse klimaat onbezorgd te genieten: kamperen in de kas. Bloemenkweker Kees Noordeloos heeft in een deel van zijn kas – het stuk dat aan het water ligt – vijf safaritenten neergezet. De zijwand van de kas is verwijderd, waardoor er een vrije doorloop naar het water is. Elke tent heeft daar een eigen zitje en een steiger. Bootjes zijn bij de prijs inbegrepen. Als het waait kan de zijwand met metershoge gordijnen gesloten worden. Dat houdt ook muggen buiten en zorgt er bovendien voor dat de kas bij storm niet opstijgt omdat de wind er onder slaat.

De vijf safaritenten op minicamping De Groote Wijzend zijn speciaal gemaakt door de firma Karsten uit Zwaag. Rondom de tenten is er flink wat ruimte om te zitten of bijvoorbeeld gezamenlijk te barbecuen. Er is veel groen, o.a. klimdruiven en perzikbomen. Uiteraard mogen de gasten daarvan eten. Wat verder opvalt is het aangename klimaat in de kas. Dat hangt samen met de open zijwand, alle ventilatieluiken en de vele planten.

De tenten zien er uit zoals in veel Afrikaanse safari-oorden: zeer luxueus. Ze hebben een keukentje, een tweepersoonsbed, een stapelbed, een bankje. En ook een heuse badkamer. Door een deur van doek kun je daar komen. De planten groeien naar binnen en een dak ontbreekt, behalve natuurlijk het kasdak een paar meter boven je hoofd. Mooi gemaakt.

Bloemenkweker Kees Noordeloos heeft het geheel zelf in zo’n drie jaar opgebouwd. Sinds april van dit jaar is hij open. Het was behoorlijk wat meer werk dan hij gedacht had, ook omdat het er allemaal mooi uit moest zien. Maar het resultaat mag er dan ook wezen.

Klik hier voor meer informatie. Zie ook de blog op de website van het InnovatieNetwerk.
De Groote Wijzend is genomineerd voor de Accenture Innovation Award 2013.

's-Hertogenbosch is voor de vierde keer op rij uitgeroepen tot Meest Gastvrije Stad. Net als de afgelopen drie jaar kreeg de Brabantse hoofdstad dit jaar de hoogste waarderingscijfers van haar bezoekers.
Op basis van uitgebreid onderzoek, uitgevoerd door VVV Nederland en Van Spronsen & Partners horeca - advies, is de gastvrijheidsbeleving van ruim 8.000 bezoekers van de 21 grootste steden van ons land voor de vijfde maal in kaart gebracht. Den Bosch kwam dus (weer) als winnaar uit de bus, zo bleek 9 oktober in Internationaal Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag.
Burgemeester Rombouts gaf aan dat het “wouw”-moment van een gast heel gemakkelijk kan omslaan in een “au”-gevoel. Je moet als stad dus continu werken aan je performance. Het succes van Den Bosch berust op drie pijlers: investeren, samenwerken en innoveren. Investeren om bijvoorbeeld te zorgen dat de stad veilig en schoon is. Samenwerken omdat je dan een beter product kunt bieden. En innoveren omdat je anders achterop raakt. En of het minder leuk is voor de vierde keer dezelfde prijs te winnen? Nee, zo gaf hij aan, want “winnen gaat nooit vervelen”.

Deze nieuwsbrief informeert u over de activiteiten van STIRR. We maken onze kennis en ervaring niet alleen toegankelijk voor derden via deze nieuwsbrief, maar ook via onze website www.stirr.nl, boekjes en bijeenkomsten.

STIRR is een initiatief van ondernemers en wordt via projecten mede gefinancierd door door het ministerie van Economische Zaken. STIRR is partner van InnovatieNetwerk.

Meer informatie vindt u op onze website.

De nieuwsbrief van Stichting Innovatie Recreatie en Ruimte (STIRR) komt vijf à zes keer per jaar uit.